سیم مفتول (سیم خشک)

سیم خشک / سیم ارت خشک

سیم خشک و سیم ارت خشک به نوعی از سیم های مفتولی گفته می شود که قابلیت انعطاف پذیری ندارند. کلمه خشک در عبارت سیم برق خشک به ویژگی فیزیکی یا مکانیکی آن اشاره دارد. استفاده از هادی مسی مفتولی در این نوع سیم برق باعث کاهش انعطاف پذیری آن نسبت به سیم افشان می شود. از این رو واژه خشک در مورد این سیم استعمال می گردد. سیم خشک شکل پذیری بهتری نسبت به دیگر انواع سیم برق دارد. در سیم کشی داخلی برخی دستگاه ها و تابلوها از سیم خشک استفاده می شود. نشانه H05V-U، NYA و H07V-U مختص سیم مفتولی است. عایق P.V.C با رنگ بندی متنوع در ساخت سیم خشک نیز به کار می رود. با توجه به شرکت سازنده ممکن است قیمت سیم مفتولی و افشان در سایز مشابه با اندکی تفاوت یا یکسان عرضه شود. سیم مفتول ، در اصطلاح به سیمی تک رشته ای که رسانا و هادی آن از فلزی مانند مس ساخته می شود و پوشش عایقی سطح آن را فرا گرفته است، گفته می شود. در این سیم پلیمری از جنس PVC به کار رفته است. این سیم به دو صورت تولید می شود سیم خشک یا سیم ثابت. سیم خشک را در سیم کشی های تابلوهای تبلیغاتی و توزیع کننده های برق استفاده می کنند که جریان برق را از خود عبور می دهد، در مقابل سیم نصب ثابت ;I غیر قابل انعطاف می باشد، در لوله ها و زیر گچ ها مورد استفاده قرار می گیرد. سیم های مفتولی می توانند ولتاژ نامی بین ۳۰۰ تا ۵۰۰ ولت را در مقاطع ۰/۵ و ۰/۷۵ و یک میلی متر مربع داشته باشند. برای سیم هایی که بیش از یک میلی متر مربع باشد ۴۵۰ و ۷۵۰ ولت در نظر گرفته می شود. به این نوع از سیم ها، سیم خشک یا سیم نصب ثابت هم می گویند، به این دلیل که در مواردی بدون نیاز به انعطاف پذیری مورد استفاده قرار می گیرند. سیم خشک به طور معمول در سیستم توزیع و درون تابلو های برق به کار می رود. امکان استفاده از سیم خشک زیر گچ و داخل لوله ها نیز مجاز است. هادی به کار رفته در سیم خشک از آلیاژ مس با خلوص بالاست که توسط آمیزه پلیمر P.V.C/C عایق می شود. سیم های خشک بر اساس محدوده ولتاژ قابل تحمل به دو نوع تقسیم می شود که هر کدام نیز بر مبنای یک ولتاژ ثابت مورد تست قرار می گیرد: ۱-سیم خشک با محدوده ولتاژ ۳۰۰ تا ۵۰۰ ولت که با ولتاژ ۲۰۰۰ ولت در خطوط تولید تست می شود. ۲- سیم خشک با محدوده ولتاژ ۴۵۰ تا ۷۵۰ ولت که با ولتاژ ۲۵۰۰ ولت در خطوط تولید تست می شود. سیم مفتولی یا سیم نصب ثابت و یا به اصطلاح رایج بازار سیم خشک ، به سیمی اطلاق می گردد : تک رشته که هادی آن از جنس فلز مس بوده و عایق به کار رفته در سیم خشک نیز آمیزه پلیمر P.V.C از نوع پلیمر P.V.C/C می باشد. از سیم خشک در سیم کشی داخلی تابلو ها و توزیع کننده های برق استفاده می گردد همچنین از سیم مفتولی می توان در سیم کشی داخل لوله ها و زیر گچ استفاده نمود. ولتاژ نامی در سیم های مفتولی، ۳۰۰/۵۰۰ ولت در سیم های مفتولی مقاطع ۰/۵ و ۰/۷۵ و ۱ میلی متر مربع و ۴۵۰/۷۵۰ ولت برای سیم های مفتولی با سطح مقطع بیش از یک میلی متر مربع می باشد.

کاربرد سیم خشک یا غیر قابل انعطاف

سیم مفتولی که به نام های سیم غیر قابل انعطاف ، سیم نصب ثابت و یا سیم خشک نیز شناخته می شود بطور عمده برای استفاده در سیم کشی داخلی تابلوها و توزیع کننده های برق مناسب است. همچنین به کارگیری سیم مفتولی در داخل لوله ها و زیر گچ مجاز است . البته سیم های نصب ثابت با هادی تابیده منظم (گروه ۲) را می توان به عنوان اتصالات تابلوهای کنترل ، در ساخت دسته سیم و نیز الکترونیک صنعتی به کار برد.

نامگذاری سیم خشک و مفتولی

مطابق با استاندارد VDE سیم های خشک و مفتولی دارای حداکثر ولتاژ ۴۵۰/۷۵۰ را NYA می نامند. بر اساس این نامگذاری، حرف N نشان دهنده نام گذاری بر اساس استاندارد VDE می باشد، حرف Y نشان دهنده این است که مواد عایقی به کار رفته در ساختمان سیم مفتولی از جنس پلیمر PVC می باشد. البته سیم های مفتولی مطابق با الزامات مندرج در استاندارد CENELEC HD 361 نیز براساس ولتاژ نامی به صورت H05V-U و نیز H07V-U نامگذاری می شوند. سیم خشک ارت یا سیم خشک زمینی همان ساختار سیم خشک را رعایت می کند، با این تفاوت که در سیستم ارتینگ یا اتصال به زمین مورد استفاده قرار می گیرد. سیم خشک و سیم خشک ارت به مراتب با سیم افشان و سیم افشان ارت مقایسه می شود، از این رو باید به دو مبنای مقایسه بین این دو نوع سیم می پردازیم: ۱- سیم خشک و سیم خشک ارت قابلیت انعطاب پذیری ندارند. ۲- مقاومت هادی به کار رفته در سیم خشک و سیم خشک ارت به مراتب کمتر از سیم افشان و سیم افشان ارت است. سیم های خشک بر اساس استاندارد بین المللی IEC 05 60227 و استاندارد ملی ایران ISIRI 607 05 در کارخانجات متعدد داخلی تولید و به بازار عرضه می شوند.

تفاوت سیم خشک یا سیم مفتولی با سیم افشان یا چندرشته(انعطاف پذیر)

سیم مفتولی یا سیم خشک در قیاس با سیم افشان (سیم انعطاف پذیر) انعطاف پذیری کمتری دارد، بر همین اساس سیم مفتولی در بیشتر برای سیم کشی داخل تابلوها و توزیع کننده های برق مناسب است. مقاومت الکتریکی هادی سیم مفتولی کمتراز سیم افشان است. به عنوان مثال مقاومت الکتریکی هادی در سیم مفتولی با سطح مقطع ۱/۵ میلیمتر مربع مقدار ۱۲/۱ اهم بر کیلومتر و در سیم افشان با همین سطح مقطع ۱/۵ میلیمتر مربع مقدار ۱۳/۳ اهم بر کیلومتر می باشد. این تفاوت به دلیل وجود رشته های هادی با طول تاب یا پیچش مشخص در هادی سیم افشان می باشد. تفاوت در مقاومت الکتریکی هادی سیم افشان و سیم مفتولی زیاد چشمگیر نیست اما ممکن است در موارد خاص یا متراژهای بالا تاثیر خود را بیشتر نمایان سازد.