حوادث آتش‌سوزی، خطرات جانی و مالی فراوانی را به همراه دارند. به همین دلیل، استفاده از تجهیزات ایمنی در ساختمان‌ها، از جمله سیم و کابل نسوز، از اهمیت بالایی برخوردار است. در کشورهای توسعه یافته استفاده از کابل‌هایی با جنس PVC، به دلیل مشکلاتی که در مواقع آتش‌سوزی به وجود می‌آورند، منسوخ شده است. در ایران نیز با توجه به تغییر و تحول‌های اساسی و پیشرفت‌های حاصل شده در حوزه ایمنی و آتش‌نشانی، بررسی و کاهش موارد مخاطره آمیز در ساختمان‌ها از اهمیت زیادی برخوردار شده است. در ادامه ، به بررسی سیم و کابل نسوز، ویژگی‌ها، انواع و کاربردهای آن می‌پردازیم تا با اطلاعات کامل، انتخابی ایده‌آل داشته باشید.
منظور از سیم و کابل نسوز (Fire Resistant Cable) چیست؟
سیم و کابل نسوز، نوعی سیم و کابل است که در برابر آتش‌سوزی و حرارت بالا مقاوم بوده و از گسترش حریق جلوگیری می‌کند. مهم است که کابل‌های نسوز حتماً مقاوم در برابر انتشار آتش سوزی بوده و همچنین کم دود و فاقد گاز کشنده “هالوژن” باشند. این نوع سیم و کابل، برای مصارف مختلفی از جمله سیستم‌های اعلام حریق، آسانسور، برق اضطراری، تونل‌ها و مکان‌های پرخطر استفاده می‌شود.
سیم های نسوز چه میزان مقاومت حرارتی دارند؟
سیم های نسوز، سیم های مقاوم در برابر حرارت می باشند. مقاومت حرارتی سیم و کابل نسوز، به نوع مواد و ساختار آن بستگی دارد. به طور کلی،سیم های نسوز با روکش PVC دردمای 90 درجه سانتیگراد و سیم نسوز با روکش سیلیکون و فایبرگلاس در دمای 750 درجه سانتیگراد آتش می گیرند و به مدت 3 ساعت مقاومت می‌کنند.
چرا باید کابل‌های سیستم‌های اعلام حریق با شیلد مجهز شده باشند؟
یکی از موارد الزام‌آور استفاده از شیلد برای کابل‌های مقاوم در برابر حریق در سامانه‌های اعلام حریق است، چرا که گستردگی و مجاورت کابل‌های مقاوم در برابر حریق در ساختمان‌ها در کنار سایر کابل‌ها باعث جذب امواج الکترومغناطیس پیرامون شده و ایجاد اختلاف پتانسیل و جاری شدن جریان، اعلام آلارم آتش سوزی کاذب را به دنبال دارد. به همین دلیل کابل‌های سیستم‌های اعلام حریق، باید در برابر نویزهای الکتریکی و مغناطیسی مقاوم باشند. از این رو، کابل‌های شیلددار برای این منظور استفاده می‌شود. شیلد، مانند یک قفس فلزی، از هسته کابل در برابر تداخلات الکترومغناطیسی محافظت می‌کند.
اجزای تشکیل دهنده سیم و کابل نسوز
کابل های نسوز با استاندارد مناسب طراحی و مورد استفاده قرار می‌گیرند تا در فضاهای مختلف به بهترین وجه نیاز مصرف کنندگان را پاسخ دهند. از اجزای تشکیل دهنده سیم و کابل نسوز می توان به موارد زیر اشاره کرد :
- هادی یا رسانا : استفاده از رسانا با کیفیت اهمیت بالایی در کابل های نسوز دارد. رسانا این کابل ها از جنس مس یا آلومینیوم و وظیفه‌ی آن انتقال جریان الکتریکی است.
- عایق : مهمترین جز کابل نسوز عایق می‌باشد. عایق از مواد نسوز مانند سیلیکون، فایبرگلاس و PVC نسوز ساخته می‌شود و وظیفه‌ی آن جداسازی هادی از یکدیگر و محیط اطراف است.
- روکش : از جنس مواد نسوز مانند PVC نسوز، پلیمرهای هالوژن فری و پلی اولفین ساخته می‌شود و وظیفه‌ی آن محافظت از عایق در برابر عوامل خارجی مانند رطوبت، اشعه UV و مواد شیمیایی است.
- شیلد : در برخی از انواع سیم و کابل نسوز، از شیلد فلزی برای محافظت از کابل در برابر نویزهای الکتریکی و مغناطیسی استفاده می‌شود.
انواع سیم و کابل نسوز
سیم و کابل نسوز به انواع مختلفی دسته‌بندی و در بازار ارائه می‌شود که شامل موارد زیر می‌باشد :
- کابل کنترل نسوز
- کابل اعلام حریق
- کابل قدرت
- کابل ابزار دقیق نسوز
- کابل فشار قوی نسوز
- سیم نسوز با روکش بافت
- سیم و کابل جرقه زن
مزیت استفاده از کابل نسوز چیست؟
سیم و کابل های نسوز به دلیل مزیت هایی که دارند در بسیاری از صنایع استفاده می شوند. به همین علت در ادامه به برخی از ویژگی‌های مهم این کابل ها را اشاره خواهیم کرد.
- در هنگام آتش‌سوزی، دود و گازهای سمی کمتری تولید می‌کنند.
- از گسترش حریق و آسیب به افراد و تجهیزات جلوگیری می‌کند.
- در زمان آتش‌سوزی، وظیفه‌ی خود را به درستی انجام می‌دهند.
- تحمل تحمل دمای 60- درجه سانتی گراد تا 250+ درجه سانتیگراد
- انعطاف پذیری بالا برای نصب آسان و حفظ پایداری جریان
- عدم رشد قارچ و باکتری که آن را مناسب برای استفاده در صنایع پزشکی و غذایی کرده است.
کاربرد سیم و کابل نسوز
دو علت اصلی برای استفاده از کابل نسوز را مقاوت بالای آن در برابر حرارت و عدم گسترش آتش می‌توان دانست. این دو علت در مکان ها متنوعی دیده می شوند و مشتریان برای نصب کابل در چنین محیط هایی از انواع سیم و کابل fire resistant استفاده می کنند. هرجا که کوره ذوب باشد، چه صنایع فولاد سازی باشد یا شیشه سازی، حتما کابل نسوز هم است. چرا که در غیر این صورت امکان بروز حوادث جبران ناپذیر بسیار زیاد است. صنایع مختلف از جمله نفت، گاز، پتروشیمی و پالایشگاهی، خودروسازی و هواپیماسازی از کابل های نسوز استفاده می کنند.
کابل های نسوز در اماکن عمومی و پر خطر از جمله بیمارستان ها، پالایشگاه ها، نیروگاه ها، هتل ، پاساژها، سالن های تئاتر و سینما، موزه ها، مدارس، فرودگاه ها، زیرزمین و تونل ها، ایستگاه های قطار، مراکز کامپیوتری، سیستم های هشدار، سیستم های کنترل ترافیک و سیستم های اطفاء حریق کاربرد دارند.
نکات هنگام خرید کابل نسوز
انواع مختلفی از سیم و کابل ضد حریق طراحی و تولید و به بازار عرضه شده‌اند که هر یک از آن‌ها برای یک کاربرد خاص در نظر گرفته شده است. به همین دلیل لازم است در خرید این نوع سیم و کابل‌ها به یک سری نکات مهم توجه داشته باشید. در ادامه به برخی از مهم ترین این موارد اشاره خواهیم کرد.
- با توجه به کاربرد و شرایط محیطی، نوع مناسب سیم و کابل نسوز را انتخاب کنید.
- از استاندارد بودن سیم و کابل ضد حریق اطمینان حاصل کنید.
- از برندهای معتبر و شناخته شده در بازار خرید کنید.
- قیمت سیم و کابل نسوز را از چندین فروشگاه استعلام کنید و از خرید محصولی با قیمت غیرمعقول خودداری کنید.
- از ارائه گارانتی و خدمات پس از فروش توسط فروشنده مطمئن شوید.
بهترین برند ایرانی کابل و سیم نسوز در بازار ایران
برند های نامدار ایرانی مختلفی کابل نسوز تولید می‌کنند و انتخاب بهترین برند ایرانی سیم و کابل نسوز در بازار ایران را کار سختی می‌کنند. یکی از برند های باکیفیتی که در سایت الکتروتات نیز عرضه می‌شود سیم و کابل همدان است. سیم و کابل همدان از تولید کنندگان شاخص سیم و کابل است که در سال 1361 تاسیس شده است.
کلام آخر
سیم و کابل نسوز، از تجهیزات ضروری برای حفظ امنیت جان و اموال در برابر آتش‌سوزی است. با انتخاب نوع و برند مناسب سیم و کابل نسوز و رعایت نکات ایمنی، می‌توانید از بروز خطرات ناشی از آتش‌سوزی پیشگیری کنید.
